Bruto društveni proizvod po glavi stanovnika u Bosni
i Hercegovini je trenutno na nivou tek jedne trećine
iznosa u Evropskoj uniji. Sa trenutnom stopom
rasta, BiH bi trebalo nekoliko decenija da se približi
prosjeku Evropske unije, navodi se u dokumentu
“Zajedničke socioekonomske reforme za period 2019-2022 godine koji su nedavno usvojile Vlade RS-a i FBiH.
– Slab razvoj privatnog sektora i nizak nivo
investicija predstavljaju značajan izazov, imajući u
vidu činjenicu da je privatni sektor dokazani
generator dugoročnog razvoja ekonomije.
Međutim, privatni sektor je trenutno premali, ima
poteškoća da ostane konkurentan i nedostaje mu
potrebne dinamičnosti za izvozno orijentisani rast –
navodi se u dijelu dokumenta u kojem se skenira
postojeće stanje u BiH u pogledu ekonomskog
rasta, konkurentnosti privrede i poslovnog
okruženja.
Udio privatnog sektora u bruto domaćem proizvodu
zemlje je tek 65 posto i najniži je u regiji, dok je
produktivnost rada manja od polovine sedam
manjih privreda u tranziciji u Evropi.
– Samo 15 posto radno sposobnog stanovništva u
BiH je formalno zaposleno u privatnom sektoru, dok
je javni sektor i dalje preglomazan, pružajući trećinu
svih radnih mjesta u zemlji.
Usljed izostanka prilika, građani napuštaju zemlju,
posebno obrazovani, kvalikovani i mladi ljudi, čime
se radna snaga dodatno smanjuje, a zemlja lišava
ljudskog kapitala – konstatuje se u novom
reformskom dokumentu za BiH, koji je svojevrsni
nastavak Reformske agende za period 2015-2018.
Problem je, navodi se, i to što BiH kontinuirano
bilježi nisku stopu i pad direktnih stranih investicija.
– U posljednjih osam godina, priliv direktnih stranih
investicija kao procenat BDP-a je niži nego u bilo
kojoj drugoj zemlji u regionu, što je posebno
zabrinjavajuće s obzirom na to da su se ove vrste
U posljednjih osam godina, priliv direktnih stranih investicija kao procenat BDP-a je niži nego u bilo kojoj drugoj zemlji u regionu, što je posebno zabrinjavajuće s obzirom na to da su se ove vrste investicija pokazale kao ključni pokretač ekonomskog rasta i stvaranja radnih mjesta u srednjoj i istočnoj Evropi – navodi se u dokumentu koji je pripremljen u saradnji sa Delegacijom EU u BiH, te uz podršku Ambasade Velike Britanije.
Osim toga, doprinosi za socijalna davanja su visoki,
što negativno utiče na plate radnika i konkurentnost
privatnog sektora.
Prosječna razlika između plata u javnom i privatnom
sektoru je najveća u regiji, što se između ostalog
može objasniti značajnim prisustvom sive
ekonomije, zaključuje se u dokumentu.
Pored toga, BiH ima previše složenih, mukotrpnih i
skupih administrativnih procedura koje, takođe,
negativno utiču na poslovno okruženje, te stvaraju
prepreke za ulazak i izlazak na tržište i rast.
Imajući u vidu sve to, vlasti su se obavezale da će
preduzeti niz reformskih mjera, a prvenstveno da će
odlučno krenuti u smanjenje poreskog opterećenja
rada, kako bi se povećala konkurentnost i
omogućilo dodatno povećanje plata.
072info/zosradio.ba
