Izmjene Krivičnog zakonika Republike Srpske, kojima se u ovom bh. entitetu kriminalizuje kleveta, zvanično su stupile na snagu.
U petak, 25. avgusta, istekao je zakonski rok od osam dana nakon objavljivanja izmjena u Službenom glasniku RS, te su te odredbe postale važeće.
Prema zakonskim izmjenama usvojenim na sjednici Narodne skupštine RS 20. jula, kleveta je postala krivično djelo.
Klevetom se naziva iznošenje zlonamjernih ili neistinitih tvrdnji o nekoj osobi, za šta su predviđene novčane kazne od 1.000 do 3.000 evra.
Veće kazne su predviđene ukoliko je kleveta iznesena u medijima (uključujući i društvene mreže) ili na javnom skupu.
Zakonskim izmjenama su se usprotivile međunarodne organizacije i strane ambasade u BiH, uključujući Američku ambasadu u BiH i Delegaciju Evropske unije u BiH.
Međunarodne institucije u BiH su se 21. jula oglasile zajedničkim saopštenjem, poručivši da je kriminalizovanje klevete u suprotnosti sa međunarodnim obavezama BiH u oblasti ljudskih prava, i da nije u skladu sa bh. evropskim putem niti sa 14 ključnih prioriteta iz mišljenja Evropske komisije.
Protiv zakona su bili predstavnici medijske zajednice, koji su upozoravali da se radi o udaru na slobodu mišljenja i uvođenju cenzure u RS, te su najavili podnošenje zahtjeva za ocjenu ustavnosti zakonskih izmjena pred Ustavnim sudom RS. To se još uvijek nije dogodilo.
Prethodno je Ustavni sud RS odbacio zahtjev Kluba Bošnjaka u Vijeću naroda RS za utvrđivanje povrede vitalnog nacionalnog interesa izmjenama ovog zakona.
Vitalni nacionalni interes je mehanizam koji daje mogućnost klubovima Bošnjaka, Hrvata i Srba da svako pitanje proglase “štetnim” za narod kojeg predstavljaju, te da spriječe usvajanje zakona.
Kazne su smanjene u odnosu na nacrt zakona, u kojem su iznosile i do 60.000 evra, ali kleveta je ipak postala dio Krivičnog zakonika – 22 godine nakon što je entitetski parlament donio Zakon o zaštiti od klevete RS, i prebacio to djelo iz krivične u građansku oblas, piše RSE.
